Galiba tüm spor branşları arasında en tuhaf puanlama sistemi tenis için geçerlidir diyebiliriz. Öncelikle puanlar örneğin futboldaki gibi “0, 1, 2, 3, vs.” olarak ilerlemiyor. Bunun yerine “aşk, 15, 30, 40” şeklinde ilerliyor. Çok tuhaf değil mi? Mesela neden “0”a “aşk” denilmekte? Neden 15’ten başlayıp 30’a (+15) atlayıp 45 yerine 40’a (+10) gidiliyor? Ortada bir kaç teori var, biz de bu yazıda bunlardan bahsedeceğiz.
Neden 15?
Tenisin neden 15’i temel puan olarak kullandığına dair en popüler teori, aslında skorları takip etmek için saatlerin kullanılmasıdır.
Oyunu kazanmak için dört puan gerektiğinden, zamanı çeyreklere bölmek mantıklıydı. Bu da ilk puanın 15 ve ikinci puanın 30 olacağı anlamına geliyordu.
Peki 40 Nasıl Oldu?
Çeyrek teorisi, üçüncü noktanın 40 değil 45 olması gerektiği anlamına geliyordu. Peki bunun yerine 40’ı nasıl bulduk? Cevap basit, söylemi daha kolay olduğu için.
Çünkü 45 iki kelime iken 40 sadece tek kelime olduğu için 40’ı telaffuz etmek daha kolaydı. Bu yüzden 40 sayısı galip geldi.
40 sayısının kullanılmasının bir başka nedeni de berabere kalan oyunlarla ilgili.
Bir oyun eşitliğe ulaştığında, oyunun kurallarına göre, bir oyuncunun kazanmak için bir yerine iki puana ihtiyacı oluyor. Zamanın çeyrek dilim teorisine göre 45’ten sonra tek bir puan (60) kullanılabilirdi.
Bunun yerine 40 kullanıldığında kazananın belirlenmesi için gerekli olan 2 puan (50 ve ardından 60) kullanılabilir oldu.
Sıfır = Aşk?
Bu belki de en şaşırtıcı soru: teniste neden sıfıra aşk deniyor?
Yine kökeninden emin değiliz ama en baskın teori, aşkın Fransızca L’oeuf’tan (yumurta anlamında) geldiğidir. Tenisin Fransız salon oyunu “Jeu de Paume“den (yaygın bir şekilde “gerçek tenis” olarak bilinir) geldiğine inanılmaktadır.
Tarihçiler de yumurtanın şeklinin sıfıra benzerliği nedeniyle İngilizce konuşanların L’oeuf‘u Aşk olarak yanlış telaffuz ettikleri konusunda hemfikirdir.
Bir başka yaygın teori, sıfırda “sıkışıp kalan” insanların “oyun aşkı” için oynamalarıdır. Dolayısıyla sıfır “aşk noktası” dır.
Gizemli Puanlama Sistemi
Sonuç olarak teniste sayılar neden 15 30 40 diye gider sorusuna kesin bir cevap yok. Zira yukarıda bahsettiklerimiz tarihçilerin üzerinde anlaşmaya vardığı teoriler.
Büyük olaslılıkla da tenis puanlama sistemi gizemini korumaya devam edecek görünüyor.
İlginizi Çekebilir:
- Olimpiyat Oyunlarının Tarihçesi: 3000 Yıllık Serüven
- Maraton Kaç Kilometre? Maraton Mesafesi ve Tarihi
- FIFA Ne Demek? Açılımı, Görevleri ve Tarihi
Kaynak:
1
- Ada Lovelace Günü: Tarihi, Önemi ve Ne Zaman Kutlanır? - 25/10/2025
- Kasım Ayı Önemli Günler ve Haftalar Listesi [Güncel] - 13/10/2025
- Ekim Ayı Önemli Günler ve Haftalar Listesi [Güncel] - 16/09/2025