Charles Goodyear Kimdir? Hayatı ve Çalışmaları
Amerikalı mucit Charles Goodyear, kauçuğu vulkanize etme sürecini keşfetti. İsmi ölümünden sonra aynı zamanda araç lastiği markası olarak bildiğimiz “Goodyear Tire and Rubber Company” şirketinde hayat buldu. Bu yazıda kauçuk endüstrisinde çok önemli bir yeri olan Charles Goodyear kimdir, hayatı ve çalışmalarından bahsedeceğim.
Charles Goodyear Kimdir?
Charles Goodyear 29 Aralık 1800’de ABD’nin Connecticut eyaletinin New Haven şehrinde doğdu. Yerel devlet okullarında eğitim gördü. Babası, özellikle çiftlik aletleri üzerine hırdavat dükkanı olan bir tüccardı. 1830 yılında iflas edince Goodyear ailesi için mali sıkıntılar başladı.
O yıl New York’a yaptığı bir gezide Goodyear, Amerika’da henüz yeni üretilen bir ürün olan doğal kauçuktan yapılmış ürünler satan bir mağazayı ziyaret etti. Bunun üzerine Goodyear kazancını yeni kauçuk ürünleri alanında aramaya karar verdi.
Doğal Kauçuktaki Problem
Doğal kauçuk çeşitli tropik ağaçlardan çıkan sütlü bir özsuyundan üretilmektedir. Asitle pıhtılaştıktan sonra esnek, yumuşak ve yapışkan kalır. 19. yüzyılın ilk çeyreğinde, düzinelerce Amerikalı girişimci maddeyi (çoğunlukla Brezilya’dan) ithal etti. Bavul ve can simidi gibi kauçuk ürünleri üretmek için fabrikalar açtı.
1834’te Goodyear, Philadelphia’daki bir kauçuk bayisinin yöneticisine icat ettiği benzersiz bir can simidi hava valfini sundu. Şirket, Goodyear’ın ürünüyle ilgilenmedi ve aslında sektöre girdiğine pişman oldu. Çünkü alışılmadık derecede sıcak olan yaz, stoklarını eriterek kötü kokulu, değersiz bir macun haline getirmişti.
Doğal kauçuğun tek kusuru erime değildi. Soğuk, sertleşmesine ve çatlamasına neden oluyordu. Ayrıca oda sıcaklığında bile şeklini koruyamayacak kadar yumuşaktı ve dokunduğu her şeye yapışma eğilimindeydi.
Charles Goodyear’ın Çalışmaları
Bunun üzerine Goodyear, daha az yumuşak ve yapışkan hale getirmek için kuru tozları kauçuğa karıştırdı. Yaptığı bu denemeler ile biraz ilerleme kaydetti ama parası yoktu. İlk gerçek atılımı 1834’te, nitrik asidin kauçuk yüzeyini pürüzsüz, kuru ve yapışkan olmayan hale getirdiğini keşfettiği zaman geldi.
Bunun sonucunda Boston’daki ABD Posta Ofisi ile bir sözleşme yaptı. Ancak Goodyear’ın kauçuk posta çantaları da hava çok sıcak olduğunda eriyerek yapışkan bir hale dönüştü.
Çalışmalarına devam eden Goodyear kauçuğu kükürtle karıştırıp başarı kazanan Nathaniel Mamley Hayward’dan patent haklarını 1839’da satın aldı. Çünkü kauçuğun kükürtle karıştırılması maddeyi daha az yapışkan ve sıcaklıktaki değişikliklere karşı daha dirençli hale getirmekteydi. Ancak kauçuk hala çok yumuşaktı.
Vülkanizasyon’un Keşfi
Bir gün dükkânındaki bir tartışma sırasında Goodyear, yanlışlıkla kükürt emdirilmiş kauçuğun bir parçasını sıcak bir sobanın üzerine düşürdü. Kauçuk erimedi, sadece hafifçe kömürleşti.
Bunun önemini fark eden Goodyear kauçuğun uygun pişirme yöntemini keşfetmek için deneylere başladı. Zira kauçuğu kullanmanın iki büyük dezavantajı, yüksek sıcaklıklarda erimesi ve düşük sıcaklıklarda sertleşme eğiliminde olmasıydı.
Sonunda tamamen tesadüfen keşfettiği kükürt emdirilmiş kauçuğun pişirilmesi işlemine vülkanizasyon ismini verdi.
Sonraki Yılları ve Ölümü
Thomas Hancock yakın zamanda vulkanize kauçuğun patentini aldığı için patentini almak için mücadele etti. 1844’te 3.633 numaralı ABD patentini aldı. Charles Goodyear, 1 Temmuz 1860’ta New York’ta öldü.
Bugün üretilen kauçuğun yarısı hatta daha fazlası sentetiktir. Charles Goodyear’ın özverisi olmasaydı, hammaddesi kauçuk olan ürünler hiç üretilmeyebilirdi.
Goodyear Tire and Rubber Company, Goodyear’in ölümünden çok sonra 1898 yılında onun adına kuruldu. Şirket ile hiçbir ilgisi olmasa da şirketin ismi Goodyear’in onuruna seçilmiştir.
Yazı Önerisi:
Lastik üretim tarihi nasıl anlaşılır?