Betonlaşan şehir merkezlerinde nadiren görsek de özellikle daha kırsal ve şehir dışı alanlarda görürüz onları. Gölgesinde durup dinlendiğimiz aynı zamanda oksijen kaynağımız ağaçları ne kadar tanıyoruz? Bu yazımızda bir ağacın bölümleri (kısımları), bunların görevleri ve bir ağaç gövdesinin anatomisi üzerine bilgiler vereceğiz.
Ağaç Nedir?
Bildiğiniz gibi birçok farklı ağaç türü vardır. Bununla birlikte hepsi ağaç tanımını karşılayan bazı temel özelliklere sahiptir. Buna göre göğe doğru yükselen, boyu 2 metreyi aşan, sütun biçimli ana gövdesi odunsu bitkiye ağaç denilmektedir.
Bazı ağaçların ana gövdeleri 8-10 metre çapında ve boyları ise, en üst dalları ile 80-100 metreye kadar ulaşabilmektedir.
Ağacın Bölümleri Nelerdir?
Bir ağaç, uzunca bir süre yaşayabilen bir bitkidir. Ağacın temel bölümleri kökler, gövde, dallar ve yapraklardır.
Kökler ağacı toprağa bağlar. Topraktaki içinde çözünmüş inorganik tuzlar bulunan suyu emerek gövdeye ulaştırır. Buradan da bitkinin büyümesi için gerekli olan su ve besinler dallar ve yapraklara ulaşır.
Ağaç Gövdesinin Anatomisi
Tüm ağaçlar çok yıllık bitkilerdir. Zira birçok ağaç türü onlarca, hatta yüzlerce yıl yaşar ve diğer bitki türlerinin çoğundan daha uzun yaşama eğilimindedir. Ağaçlar tipik olarak kalıcı bir odunsu gövdeye sahiptir. Bu özellikleri itibari ile diğer birçok bitkiden ayrılırlar.
En dıştaki ağaç kabuğunun hemen altında bulunan soymuk borucukları (soymuk damarlar) bir katman meydana getirirler. Bu borucuklar yapraklarda meydana gelen besinleri bitkinin tüm dokularına ulaştırır.
Soymuk katmanın altında büyütücü kambiyum katmanı yer alır. Her yıl yeni hücreler ve dokular oluştururlar.
Kambiyum katmanından içeri doğru odunsu boruları (odunsu damarları) içeren odun katmanı vardır. Odunsu borular köklerin emdiği suyu ağacın yapraklarına iletir.
Odunsu borular katmanından içeri doğru, ölü hücrelerden meydana gelen sert odun bölümü vardır. Odun hücrelerinin duvarları selülozdandır. Lignin maddesiyle birbirlerine sıkıca yapışmışlardır. Odun bu yapısı sayesinde sert ve sağlamdır.
Yazı Önerisi:
Tundra Nedir? Tundraların Özellikleri Nelerdir?
Baharın Müjdecisi Cemre Ne Zaman Düşüyor?
Fosil Yakıtlar Nelerdir? Çeşitleri ve Kullanım Alanları