Galileo Galilei Kimdir? Hayatı ve Yaptığı Çalışmalar
Modern fiziğin ve astronominin kurucularından Galileo Galilei, Rönesans döneminde yaşamış ve bilime çok önemli katkılar yapmış bir bilim insanıdır. Bu makalede fizikçi, mühendis, filozof, matematikçi ve astronom olan Galileo Galilei kimdir, hayatı, icatları ve yaptığı çalışmalar hakkında bilgiler vereceğim.
Galileo Galilei Kimdir?
Galileo Galilei 1564-1642 yılları arasında yaşamış İtalyan gökbilimci ve fizikçidir. Dönemin tanınmış müzik adamı Vincenzo Galilei’nin oğludur.
Galileo İtalya’nın Piza şehrinde doğdu. 1581’den 1585’e dek Piza Üniversitesi’nde tıp öğrenimi görmüştür. Ancak parasız imkansızlık yüzünden, diploma alamadan Üniversiteden ayrılmıştır. Bu süre içinde Fizik ve Matematikle ilgilenmeye başladı. Bu alanda yaptığı deneyler ve elde ettiği sonuçlarla 1589’da Piza Üniversitesi’nde profesörlük kazanmıştır.
Galileo, o dönemde egemen olan Aristotales’in fizik anlayışına ters olarak, fiziksel sorunların matematik yoluyla çözümlenmesi gerektiğine inanmıştır. Özellikle geleneksel felsefeye karşıt görüşler savunması kendinden önceki profesörlerle çatışmalarına yol açmıştır.
1592’de Piza’dan ayrılarak Padova Üniversitesi’nde matematik Profesörü oldu. Burada ayrıca özel öğrencilerini eğitti, mekanik ve evrenbilimi üzerine kitaplar yazdı.
Galileo’nun Yaptığı Çalışmalar ve İcatları
Eserleri incelendiğinde Galileo’nun sadece bir alan için değil farklı alanlar üzerinde çalışma yaptığı görülmektedir.
Geliştirdiği geometrik pergelin yapımına 1587’de başladı. 1600’den sonra, bugün kullanılan termometrelerin ilkel biçimi olan termoskopu ve sarkaçla çalışan insan nabzını ölçen aracı geliştirdi.
Galileo’nun astronomi alanında yaptığı çalışmalar çok önemlidir. Örneğin, 1609’da kendi adıyla anılan teleskobu geliştirmiş ve bunu gökbilim gözlemlerinde kullanmıştır.
Hemen ardından ertesi yıl, aydaki dağlar, Samanyolu ile bulutsuların doğal özellikleri, Jüpiter’in dört uydusunun varlığı üzerine buluşlarını yayınladı. Bunun ardından Venüs’ün türlü biçimler gösterdiğine, dolayısıyla Güneş’in çevresinde döndüğüne ilişkin buluşlarını açıkladı.
1611’de Roma’daki Lincei Bilim Akademisi’ne üye seçilmiştir. Hidrostatik üzerine hazırladığı bir eserindeki görüşleri kimi profesörlerce tepkiyle karşılanmıştır. 1613’de Lincei, güneş lekeleriyle ilgili çalışmalarını bastı. Bu eseriyle Galileo bir Cizvit bilimcinin görüşlerine karşı çıkmış, Copernicus (Kopernik) kuramını açıkça desteklemiş oluyordu.
Dünya’nın döndüğünü savunduğu için din adamlarının saldırılarına hedef olan Galileo, bilimsel araştırmada özgürlüğün varlığını savunan bir mektup yazdı. Bu mektubu ele geçiren kimileri Galileo’yu kiliseye şikâyet ettiler.
1615’de Galileo bu mektubu daha da genişletip çevresine dağıtarak bilimsel gerçek üzerinde diretti. Aynı yılın sonunda Roma’ya giderek Copernicus (Kopernik) kuramının yasaklanmasının yanlışlığını tartıştı.
Ancak 1616 yılının başında Papa V. Paul’un atadığı bir kurul, Galileo’ya Dünya’nın kendi çevresinde döndüğünü söyleyerek Tanrı’ya karşı geldiğini, bu görüşünden vazgeçmesi gerektiği konusunda baskı yaptı. Görüşünü değiştirmeyen Galileo deneylerini sürdürdü.
1623’de Lincei’nin desteğiyle, bilim felsefesi üzerine çalışmalarının yayımladı. 1632’de Dialogo Sopra I Due Massimi Sistemi Del Mondo Tolemaico e Copernico (Başlıca İki Dünya Sistemi ve Kopernik Üzerine Diyalog) adlı eseri yayımladı.
Bilimde Özgürlüğün Simgesi “Galileo”
Kilise görüşlerinde direnen Galileo’yu Roma’ya çağırdı. Onu engizisyona çıkardı. Galileo “yaptıkları ve düşündüklerinden ötürü” suçlu bulunmuştur. Galileo Ortaçağın karanlığındaki engizisyona karşı bile; bilimden, görüşlerinin doğruluğundan bir an bile kuşku duymadı.
1633’te kitabı yasaklanmıştır. Bununla birlikte görüşlerini reddetmeye zorlanmış ve süresiz olarak hapis cezasına çarptırılmıştır. Bu ceza zorunlu oturma uygulamasına çevrilmiştir. Ve yaşamının sonuna dek önce Siena’da, sonra Floransa yakınındaki kendi evinde, engizisyon görevlilerinin gözetimi altında yaşamıştır.
Bu süre içinde Galileo hareket yasaları, mekanik, cisimlerin gücü üzerindeki incelemelerine yeniden dönerek, başeseri sayılan Discorsi e Dimostrazioni Matematiche Intorno A Due Nuove Scienze Attenti Alla Macanica’yı (Mekanikle İlgili İki Yeni Bilim Üzerine Matematik Konuşmalar ve Kanıtlar) yazdı. 1638’de kitap basıldığında gözleri hiç görmez olmuştu, yine de ölümüne dek bilimsel mektuplar yazmayı sürdürdü.
Bilimsel çalışmaları kesin gözlemlere, deneylere dayandırma yöntemini getirerek deneysel bilimin öncüsü olan Galileo Galilei, aynı zamanda bilimde özgürlüğün de simgesi olmuştur.
Kaynak:
Milliyet Büyük Ansiklopedi