Yüksek gerilim taşıyan elektrik hatları üzerindeki bir dizi kırmızı, turuncu veya beyaz renkli top görmüşsünüzdür. Kimine göre bunlar elektrik hattını rüzgara karşı sabit tutan bir ağırlık, kimine göre hava durumu sensörü, kimine göre ise gözetleme sistemleri. Fakat hiçbiri doğru değil. Bu yazımızda elektrik tellerindeki top ne işe yarar üzerine hazırladığımız bilgileri bulacaksınız.
Elektrik Tellerinde Neden Top Var?
Elektrik hatlarında gördüğünüz parlak renkli toplar alçaktan uçan uçaklar ve helikopterler için görünürlük işaretleridir. Hava işaret topları, görünürlük işaretleri veya çoğunlukla da uçak ikaz küreleri denilen bu toplar çok önemli bir amaca hizmet eder. Zira pilotlara elektrik hattının nerede olduğunu gösterir. Çünkü elektrik telleri uçarken araziye karşı neredeyse görünmez hale gelir.
Genellikle dağ geçitleri, derin vadiler, büyük otoyol kavşakları ve havaalanları yakınlarında ikaz kürelerini görürsünüz. Bunların hepsi uçakların düşük irtifalarda uçtuğu ve görülmesi zor kablolara takılma riskiyle karşı karşıya kaldığı yerlerdir.
İkaz Kürelerinin Renkleri
İkaz kürelerinin renkleri havacılık turuncusu, beyazı ve sarısıdır. Bunlar havaalanlarında da kullanılan küresel görünürlük işaretlerinin renkleridir. Buradaki amaç yaklaşan uçaklara en iyi düzeyde görüş sağlamaktır.
Renk seçimleri arka plan manzarasına karşı olabildiğince belirgin olacak şekilde seçilir. Bu da ikaz küresinin renginin ilgili konuma göre değişeceği anlamına gelir.
İkaz Kürelerinin Yapısı ve Özellikleri
İkaz küreleri iki yarım küreden oluşur ve havadaki iletken üzerine iki civatalı klemp ile bağlanır.
Maksimum dayanıklılık ve renk solmasını azaltmak için polietilenden yapılır. Polietilen aynı zamanda iyi bir elektrik yalıtkanıdır, yani ne ısıyı ne de elektriği iletmez.
Küre çapları 60cm, 80cm ve 130 cm olarak değişmektedir. Genellikle 60 cm küreler kullanılmaktadır.
Görünürlüğü artırmak için renkleri havacılık turuncusu, beyazı ve sarısıdır.
Küredeki drenaj delikleri yağmur ve kar sularının küre içine birikmesini önler.
İkaz Kürelerinin Tarihçesi
United Press International’ın 1983 tarihli makalesine göre ikaz kürelerinin geçmişi 1970’lere dayanıyor. 70’lerin başında o zamanki Arkansas Valisi Winthrop Rockefeller Arkansas Havacılık Departmanı başkanı Edward Holland ile birlikte bir uçaktaydı.
Uçak iniş yaparken Rockefeller, uçağa yakın elektrik telleri fark etti. Hemen Holland’a elektrik kablolarını pilotlar için daha görünür hale getirmenin bir yolunu geliştirmesini istedi. Bu sayede ortaya işaret topları çıktı. İşaret topları sayesinde o zamandan bu tarafa sayısız insan hayatı kurtuldu.
Elektrik tellerindeki top ne işe yarar diye aklınıza takıldıysa artık öğrenmiş oldunuz. Bundan sonra gittiğiniz yerlerde ikaz kürelerini görürseniz bunların ne kadar önemli olduklarını çevrenizdekilerle paylaşabilirsiniz.
Yazı Önerisi:
Diş Macunu Tüpündeki Renk Kodları Ne Anlama Gelir?
Uçak Pencereleri Neden Yuvarlak Olur?
Korsanlar Neden Göz Bandı Takar? Efsane mi Gerçek mi?
Efsanevi Hava Aracı Zeplin Nedir? Tarihi ve Bugünkü Durumu
Kuşlar Elektrik Tellerinde Neden Çarpılmaz? İlginç Gerçekler
Kaynak:
RidersDigest, MentalFloss, ElektrikPort