Robert Koch Kimdir? Hayatı ve Yaptığı Çalışmalar

Robert Koch ünlü Alman doktor ve mikrobiyolojinin öncülerindendir. Tüberküloz, kolera ve şarbonun spesifik nedenlerini belirlemedeki rolü ve bulaşıcı hastalık kavramına deneysel destek vermesiyle tanınan Koch, modern bakteriyolojinin kurucusu sayılmaktadır. Bu yazıda Robert Koch kimdir, hayatı ve yaptığı çalışmalardan bahsedeceğiz.

Robert Koch Kimdir?

11 Aralık 1843’te Almanya’nın Glausthal kentinde doğan Robert Koch, dahi bir çocuktu. Daha 5 yaşındayken gazete okumayı kendi kendine öğrendi. Ayrıca klasik edebiyat okumayı severdi ve satranç ustasıydı. Lisedeyken bilime ilgi duydu ve biyoloji okumaya karar verdi. Koch, tıp diplomasını 1866’da Almanya’daki Göttingen Üniversitesi’nden aldı.

Koch, tıp öğrencisi olarak patoloji ve bulaşıcı hastalıklara güçlü bir ilgi duydu. Almanya’nın birçok küçük kasabasında doktor olarak çalıştıktan sonra, Fransa-Prusya savaşı sırasında (1870-72) gönüllü askeri cerrah olarak çalıştı. Savaştan sonra Wollstein’da hekimlik yapmaya başladı.

Bakteriyel Keşifler

Robert Koch, ciddi hastalıkların nedenlerini araştırdığı ve halk sağlığını korumaya yönelik çözümler sunduğu için övgüyle anılmaktadır.

Şarbon

Koch şarbon konusundaki çalışmalarına Wollstein’de başladı. Enflasyonlu hastalıkların nedenlerini araştıran Koch, 1876’da genellikle koyun ve sığırlarda, kimi zaman da insanlarda görülen şarbon hastalığına bir bakterinin neden olduğunu deneysel olarak kanıtladı. Bakteriyi saf kültür içinde yetiştirmek için teknik yöntemler geliştirdi ve elde ettiği bulguları 1876’de yayımladı.

Tüberküloz

1880’de Berlin’de İmparatorluk Sağlık Bürosu’na danışman ve tıp fakültesine öğretim üyesi olarak atandı. Koch, septisemiyi araştırmaya karar verdi ve ardından tüberküloz üzerinde çalıştı. O zamanlar Avrupa’daki yedi ölümün birinden tüberküloz sorumluydu.

Koch, hastaların dokularında basil adı verilen çubuk şeklindeki bakterileri keşfetti. Tükürüğün hastalığın bulaşmasının başlıca kaynağı olduğunu tespit etti. Bunun sonucu olarak da enfekte hastaların giysilerinin ve çarşaflarının sterilizasyonu ve halka yere tükürme yasakları getirilmiştir.

Koch’un 1882’deki Berlin Fizyoloji Derneği toplantısında bulgularını sunması, tıp tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir. 1905’te ölümcül hastalığın yayılmasını engellemeye yardımcı olduğu için Nobel Tıp Ödülü’ne layık görüldü.

Kolera

Ancak insan sağlığını tehdit eden kolera salgını başladı. Bu yüzden Alman hükümeti Koch’u Özel Meclis Üyesi olarak atadı. Onun başkanlığında bir komisyon kurdu ve Mısır’a ve Hindistan’ın Kalküta kentine gönderdi. Basili ve özelliklerini tanımladı. Ancak insan kaynaklı bir hastalık olması, hayvanlar üzerinde yaptığı araştırmayı test etmesini zorlaştırdı.

Yine de Koch, hastalığın yayılmasının arkasındaki birincil suçlunun kontamine içme suyu olduğunu belirledi. Almanya’daki 1892 salgınının kaynağı olarak yine içme suyunu hedef aldı ve bu halk sağlığı alanına yeniden odaklanmaya yol açtı.

Koch’un Postülaları

1880’lerde Koch, belirli bakterilerin belirli hastalıkların nedeni olarak kabul edilmesi için karşılanması gereken koşulların bir kontrol listesini oluşturdu. Ve 1890’da bulaşıcı bir hastalığın nedenini belirlemek için ulaşılması gereken dört kriter formüle etti.

Bu kurallar “Koch postülaları” veya “Henle-Koch postülaları” olarak adlandırılmaktadır. Zira Alman patolog Friedrich Gustav Jakob Henle, Koch’un araştırmasında işbirlikçiydi.

1. Mikroorganizma veya patojen (hastalık oluşturan mikrop), sağlıklı hayvanlarda değil, hastalığın tüm vakalarında mevcut olmalıdır.
2. Patojen, hastalıklı konakçıdan izole edilmeli ve saf kültürde büyütülmelidir.
3. Saf kültürden gelen patojen, sağlıklı bir hayvana aşılandığında hastalığa neden olmalıdır.
4. Patojen, yeni konakçıdan yeniden izole edilmeli ve orijinal aşılanmış patojen ile aynı olduğu gösterilmelidir.

Son Yılları ve Ölümü

Robert Koch, çeşitli ülkelere giderek, Hindistan ve Mısır’da kolera, Bombay’da hıyarcıklı veba, Güney Afrika’da sığır vebası, Uganda’da uyku hastalığı, İtalya ve Adriyatik kıyılarında sıtma hastalıklarını inceledi.

Yaptığı katkıları sebebi ile 1905 Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülü’nü kazanan Koch, çağdaş bakteriyolojinin kurucusu sayılmaktadır. Pasteur ve Lister’in çalışmalarını temel alarak bakteriyolojiyi modern bir bilim olma yoluna koyan adamdı. Biyoteknolojinin tıbbi uygulamaları hala büyük ölçüde Koch’un bulaşıcı hastalıkların nedenlerini doğrulama ilkelerine bağlıdır.

Koch, 27 Mayıs 1910’da Almanya’nın Kara Orman bölgesinde öldü. Öldüğünde 66 yaşındaydı.

Kaynak:
https://www.biography.com/scientist/robert-koch
https://www.lshtm.ac.uk/aboutus/introducing/history/frieze/robert-koch
https://www.famousscientists.org/robert-koch/