Bir protesto biçimi olan boykot genellikle sosyal, politik veya ekonomik değişimi tetiklemenin bir yoludur. Bu yazıda kısaca boykot nedir ile boykot kelimesinin kökeni ve boykotun amacı üzerine bilgiler bulacaksınız. Hadi gelin boykot hakkında merak edilenleri görelim.
Boykot Nedir?
Boykot kısaca toplu ve örgütlü bir şekilde ilişki kesme eylemine denir.
İş, ekonomi, siyaset ya da toplum ilişkilerinde haksız uygulamaları protesto etmek amacıyla yapılan bir eylem olan boykot, özellikle işçi örgütlerinin daha iyi ücret ve çalışma koşulları elde etmek için sıkça başvurdukları bir taktiktir.
Boykot olayı, 1880’lerde İrlanda’da yaşanan toprak sorununa ilişkin tartışmalar sırasında yüksek kiraları ve arazi tahliyelerini protesto etmek için Charles Stewart Parnell‘in öncülük ettiği bir mücadele yöntemi olarak gelişti.
Türk Dil Kurumu (TDK)’na göre ise boykot kelimesinin iki tane anlamı bulunuyor:
- Bir işi, bir davranışı yapmama kararı alma.
- Bir kimse, bir topluluk veya bir ülkeyle amaca ulaşmak için her türlü ilişkiyi kesme.
Boykot Sözcüğü Nereden Geliyor?
Sözcük, İngiliz girişimci ve arazi yöneticisi olan Charles Cunningham Boycott‘un isminden gelmektedir.
İrlandalı toprak kiracılarının Boycott’a karşı giriştiği ilişki kesme eyleminden sonra bu isim kullanılmaya başladı.
İşin hikayesine kısaca değinelim.
Boycott’un kötü yönetimi ve toprak kiracılarının kötü şartlar altında olması sonucunda tüm kiracılar kira ödemeyi reddederler. Artık kimse onun için çalışmak istemez. Tüm kasabanın isyanı sonucunda İngiliz Hükümeti Boycott’u askeri koruma altında başka yere taşır.
Tüm kiracılar sözleşmelerini fesheder. Ardından, Kasım 1880’de London Times, bu tür bir direnişi tanımlamak için “boykot” terimini kullanır. Hatta bu eylemler sonucunda Charles Boycott İrlanda’dan kaçmak zorunda kalır.
O zamandan itibaren de haksız uygulamaları protesto için yapılan eylemler boykot olarak adlandırılmaya başladı.
Tarihteki Önemli Boykotlar
Boykot terimi, belirli işlemlere katılmayı reddetme anlamını da taşır. Mesela, bir ülkenin temsilcileri, başka bir ülkenin izlediği politikadan ya da tutumdan hoşnut olmayabilir. Bu durumu göstermek için uluslararası konferansları ya da toplantıları boykot edebilir.
Diğer yandan bir ülkenin, ülke topluluğunun ya da uluslararası örgütlerin başka bir ülkenin politikasını ve hareketlerini etkilemek ya da protesto etmek amacıyla giriştiği boykot biçimleri de vardır.
Örneğin, SSCB 1979 yılında Afganistan’ı işgal etti. Bu işgali protesto etmek için ABD, önayak olduğu 1980 Moskova Yaz Olimpiyat Oyunlarını boykot etti.
Bir diğer örnek ise uluslararası bir örgüt olan Birleşmiş Milletlerin uyguladığı bir boykot.
Rodezya 1965’te yasal olmayan yollarla İngiltere’den ayrılıp bağımsızlığını ilan etti. Bunun üzerine Birleşmiş Milletler Rodezya ile ekonomik ilişkilerin kesilmesi yolunda bütün üyelerine çağrı yaptı. Hatta bu boykot yeni Zimbabve Devleti’nin kurulduğu 1979’a değin yürürlükte kalmıştır.
Osmanlı döneminde Bosna-Hersek’in ilhak edilmesi (1908) üzerine Avusturya mallarına karşı özellikle feste somutlaşan bir boykot eylemi yapılmıştır.
Yazı Önerisi:
- Plebisit & Referandum Farkı: Tanımlar ve Ayrıştıkları Noktalar
- Molotof Kokteyli Nedir? İsmi Nerden Gelir?
- Mareşal Nedir? Mareşal Nasıl Olunur?
- Kedi Gözü Ne İşe Yarar? Trafik için Önemi ve Tarihçesi