Anasayfa » Kimdir? » Leibniz Kimdir? Hayatı ve Çalışmaları

Leibniz Kimdir? Hayatı ve Çalışmaları

Leibniz, 17. yüzyıl sonları ile 18. yüzyıl başları arasında yaşamış olan ünlü Alman filozof ve matematikçidir. Çok yönlü bir zeka olan Leibniz matematik, felsefe, mantık, hukuk ve din felsefesinde önemli çalışmalar yapmıştır. Bu yazıda Leibniz kimdir, hayatı ve çalışmaları üzerine derlediğimiz bilgileri paylaşacağız.

Leibniz Kimdir?

Gottfried Wilhelm Leibniz 1 Temmuz 1646’da Almanya Leibzig’de doğdu. Henüz 6 yaşında iken ahlak ilmi öğretmeni olan babasını kaybetti. Leibzig’de bir okula devam etti. Babasının kütüphanesindeki kitapları sürekli okuyordu. Özelikle Tarih bilgilerini hevesle öğreniyordu. 8 yaşında Latince öğrenmeye başladı. 12 yaşına geldiğinde Latince şiir yazacak kadar bu dili ilerletti. Daha sonra kendi gayretiyle Yunanca öğrendi. Bu devirde zihinsel faaliyetleri çok iyi işliyordu.

15 yaşına gelmeden, klasiklerin ve Hristiyan büyüklerinin ortaya koyduğu skolastik mantığı düzeltmek için “Characteristica Universalis” adlı çalışmasını yayınladı. İngiliz matematikçisi Boole’nin de söylediği gibi, sembolik mantık Leibniz’in Characteristica’sinin bir parçasıdır.

Leibniz 15 yaşında Leibzig Üniversitesine bir hukuk öğrencisi olarak girdi. Fakat tüm zamanını hukuka vermiyordu, ilk iki yıl birkaç felsefe kitabı okudu. Zamanın filozofları olan Kepler, Galileo ve Descartes‘in keşfettiği yeni dünya hakkında bilgiler edindi. Sonuçta matematik öğrenmeden bu ilimleri kavramanın imkansız olduğunu gördü. 1663 yılının yazını Jena Üniversitesinde geçirdi. Orada tanınmış bir matematikçi olan Erhard Weigel’in derslerini izledi.

Leibzig’den dönünce yine Hukuk’a başladı. Hukuk alanında Doktora sınavına hazırdı. Bu dönemde Newton diferansiyel ve integral hesap ile ilgili düşüncelere dalmıştı. Çok genç olması ve tüm profesörlerden daha iyi hukuk bilmesinin yarattığı kıskançlık nedeniyle ona doktor unvanı verilmedi.

Leibzig Üniversitesinde egemen olan tutucu düşünceden nefret eden Leibniz, doğduğu şehri bırakıp Nümberg’e gitti. 1666 yılının Kasım ayında Alfdorf Üniversitesi ona doktor unvanı verdi. Leibniz hukuk derslerinin düzeltilmesi için birçok yazılar yazdı. 1666’dan itibaren olasılık kuramı ile ilgilenmeye başladı. Bu sıralar hukuk öğrencisiydi ama olasılık kuramı hakkında eserler veriyordu.

Leibniz’in Yaptığı Çalışmalar

Matematik Leibniz’in zekasının fışkırdığı bir sahadır. Bundan başka hukuk, tarih, din, siyaset, mantık, metafizik ve felsefe konularında çok sayıda eser vermiştir. Bundan dolayı kendisine “evrensel deha” denilmektedir.

Onun matematiğe en büyük katkısı diferansiyel ve integral konusundaki sürekliliği, olasılıklar kuramındaki süreksizliği analize sokmasıdır. Zaten Newton’la anlaşamadığı konu da olasılık kuramıdır. Soyut olasılıklar kuramının öncüsü Leibniz’dir.

Leibniz matematik ve mantık alanında çağının iki yüzyıl ilerisindeydi. Diferansiyelin geometrik yorumunu verdi. Bu matematiğe en büyük hizmetti.

Süreklilik ve süreksizlik ya da analitik ve olasılıklar gibi, matematik düşüncenin iki karşıt alanında fikir yürütmüş bir matematikçi daha olmamıştır. Leibniz’in olasılıklar kuramıyla ilgili çalışmaları yaşamı süresince değerlendirilememiştir. Ancak 19. yüzyılda Boole’nin çalışmalarıyla bu eserler hak ettiği değeri kazanmıştır.

Son Yılları ve Ölümü

Leibniz son 40 yılını matematikten uzak, Brunswick ailesine hizmette geçirdi. Eğer tüm hayatını matematikle geçirseydi, bu gün çok farklı bir yerde olacaktı.

Leibniz, 14 Kasım 1716 tarihinde 70 yaşında iken Almanya’nın Hannover şehrinde öldü.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir