Wilhelm Röntgen Kimdir? Hayatı ve Çalışmaları

Alman Fizikçi Wilhelm Conrad Röntgen 8 Kasım 1895’te Würzburg Üniversitesi Fizik Enstitüsünde X-ışınlarını (Röntgen ışınlarını) keşfetti. Teşekkür hediyesi olarak 1901’de ilk Nobel Fizik Ödülü’nü aldı. Buluşu, diğer tıbbi teşhisler arasında devrim yarattı ve 20. yüzyılın daha önemli bulgularına yol açtı.

Bu yazıda Wilhelm Conrad Röntgen kimdir, hayatı ve yaptığı çalışmalardan bahsedeceğiz.

Wilhelm Röntgen Kimdir?

Röntgen, 27 Mart 1845’te Almanya’nın Aşağı Ren Eyaletindeki Lennep’te doğdu. Bir tüccar ve kumaş imalatçısının tek çocuğuydu. Röntgen, ailesi ile birlikte 1848’de Apeldoorn’a taşındıktan sonra Hollanda’da büyüdü. Burada ilk eğitimini bir yatılı okul olan Martinus Herman van Doorn Enstitüsü’nde aldı.

1861’de Utrecht Teknik Okulu’na gitti. Ne yazık ki 1863’te başka bir öğrencinin yaptığı bir şakayla suçlandıktan sonra haksız yere okuldan atıldı. Röntgen okul ödevlerinde özellikle yetenekli görünmese de mekanik nesneler yapmakta iyiydi. Bu özelliği sonraki yaşamında kendi deneysel cihazlarının çoğunu inşa etmesini sağlayan bir yetenekti.

Daha sonra 1865’te Utrecht Üniversitesi’ne fizik okumak için girdi. 1869’da Zürih Üniversitesi’nden makine mühendisliği alanında doktora derecesini aldı. Burada ünlü fizikçi Rudolf Julius Emmanuel Clausius’un derslerine katıldı ve ayrıca Kundt’un laboratuvarında çalıştı. Mezun olur olmaz Kundt’a asistan olarak atandı ve aynı yıl onunla birlikte Würzburg’a, üç yıl sonra da Strasbourg’a gitti.

1874’te Strasbourg Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak atandı. 1875’te Württemberg’deki Hohenheim Ziraat Akademisi’nde profesör olarak görev yaptı. 1876’da Strasbourg’a Fizik Profesörü olarak döndü. Üç yıl sonra Giessen Üniversitesi Fizik Kürsüsü’nün davetini kabul etti.

1888’de Würzburg Üniversitesi’nde ve 1900’de Münih Üniversitesi’nde aynı pozisyonu aldı. New York’taki Columbia Üniversitesi’nin davetini kabul etti fakat I. Dünya Savaşı’nın çıkması nedeniyle Röntgen planlarını değiştirdi. Bu sebeple kariyerinin geri kalanını Münih’te geçirdi.

X-Işınlarının Keşfi

Wilhelm Röntgen onlarca yıldır vakum tüplerinin elektrik yüküne tepkisini ve görünümü üzerindeki etkilerini araştırmaktaydı. Elektrik bilimi hala nispeten yeniydi ve anlaşılması gereken çok şey vardı. Projesinde günümüz standartlarına göre nispeten basit bileşenler kullanmıştı.

1895’te, son derece düşük basınçlı bir tüpte bir gazdan elektrik akımı geçirirken meydana gelen bir olayı inceliyordu. Kısa süre sonra ışınların (katot ışınları olduğuna inandığı) tüplerin etrafına yerleştirdiği baryum platinosiyanür ile kaplanmış karton üzerinde floresan etkisi olduğunu keşfetti.

Röntgen, ışınların izlediği yol ile fotoğraf plakaları arasına farklı boyutlarda farklı nesneler yerleştirerek daha fazla deney yaptı. Plakaları geliştirdiğinde, daha kalın nesnelerin ince nesnelerden daha fazla ışını engellediğini buldu.

Daha sonra karısından elini ışınların yoluna koymasını istedi. Fotoğraf plakalarına dökülen görüntü, kemiklerinin oluşturduğu gölgeleri ve taktığı bir yüzüğü gösteriyordu. Röntgen bunların katot ışınları olmadığını belirledi. Aslında, onlar tamamen yeni bir şeydi. Bu yeni ışınlara “x-ışınları” adını verdi.

Bulduklarını gizlice doğruladıktan sonra, 1896’da “Yeni Bir Işın Türü Üzerine” (Über eine neue Art von Strahlen) başlıklı bir makale yayınladı.

Yazı Önerisi: Max Planck Kimdir? Hayatı ve Çalışmaları

Sonraki Yılları ve Ölümü

Keşfinin hemen hemen her türlü tıbbi görüntülemeye uygulanması ona fahri tıp diploması kazandırdı. Ayrıca 1896’da Londra Kraliyet Cemiyeti’nin Rumford Madalyasını ve daha önemlisi 1901’de Nobel Fizik Ödülü’nü kazandı.

Wilhelm Röntgen Nobel Fizik ödülünü kazanan “ilk” bilim insanıdır.

Çalışmaları Henri Becquerel’e x-ışınları ve fosforesans arasındaki bağlantıyı araştırması için ilham verdi. Bu, Becquerel’in yirminci yüzyılın başlarında radyoaktif materyallerin incelenmesi için bir sıçrama noktası olan ve nihayetinde Manhattan Projesi’ne yol açan radyoaktiviteyi keşfetmesine yol açtı.

Röntgen, 10 Şubat 1923’te Münih’te bağırsak kanserinden öldü.

Kaynak:
https://www.famousscientists.org/wilhelm-rontgen/
https://www.atomicheritage.org/profile/wilhelm-r%C3%B6ntgen